مدیریت چیست؟

مدیریت چیست؟
مدیریت یعنی اداره کردن (گرداندن یک سازمان) و مـدیر یعنی اداره کننده (گرداننـده). در واقـع مصـدر مدیریت به معنای دوران یا گردیدن است.

از نظر تاریخی، مدیریت به زمان شکل گیری نهاد خانواده برمی گردد. برای مدیریت صرفاً استفاده از عقل سلیم و تجربه محض کافی بود. با توسعهٔ جوامع، مـدیریت تبدیل به یک رشتهٔ علمی، تخصصی و حرفهای گردید. دانش مدیریت قدمتی حدودا ۱۰۰ ساله دارد.

 اهمیت مدیریت
اهمیت مدیریت را می توان این چنین بیان کرد که رمز موفقیت و شکست سازمانها در مدیریت آن خلاصه میشود. به اعتقاد پیتر دراکر، عضو حیاتبخش هر سازمان، مدیریت آن است. هارولد کونتز، مدیریت را مهمترین زمینهٔ فعالیت انسانی میداند و معتقد است کـه وظیفه اصلی مدیران در تمام سطوح و در همهٔ واحدهای مختلف بازرگانی، صنعتی و اداری این اسـت که محیطی را طراحی و نگهداری کنند تا در آن اعضا بتوانند به صورت گروهی با یکدیگر کار کنند و به اهداف تعیین شده دست یابند.

تعریف مدیریت
مدیریت، فرآیند بکارگیری مؤثر و کارآمد منابع مادی و انسانی در برنامهریزی، سازماندهی، بسیج منابع و امکانات، هدایت و کنترل است که برای دستیابی به اهداف سازمانی و بر اساس نظام ارزشی مورد قبول، صورت می گیرد. تعریف مذکور، پنج قضیه اساسی را که زیربنای مفاهیم کلی نظری و عملی مدیریت است را در می گیرد که شامل:
۱. مدیریت یک فرآیند است
۲. مفهوک نهفته مدیریت، هدایت تشکیلات انسانی است.
۳. مدیریت مؤثر، تصمیمهای مناسبی میگیرد و به نتایج مطلوبی دست مییابد.

۴. مدیریت کارا، به تخصیص و مصرف مد برانه منابع می گویند.
۵ مدیریت بر فعالیتهای هدف دار تمرکز دارد.

همچنین در برخی از تعاریف مدیریت بر موارد زیر تأکید شده است؛
۱- انجام کار از طریق دیگران
۲- فرآیند استفاده مؤثر از منابع محدود برای تحق ق اهداف سازمان
– فرآیند هماهنگ سازی فعالیتهای فردی و گروهی در جهت اهداف گروهی
۴- هماهنگی همهی منابع و امکانات از طریق فرآیندهای تصمیم گیری، برنامه ریزی، سازماندهی، هدایت، سرپرستی و کنترل در جهت تحق ق اهداف وجوه مشترک در تعاریف ارائه شده؛ تعی ین شده.
۱) فعالیت منظم و سازمان یافته
۲) هدف
۳) روابط میان منابع (انسانی – مادی – مالی)
۴) انجام کار به وسیله دیگران
۵) تصمیم گیری

مهارتهای مدیر
مهارت همان توانای یهای قابل پرورش است که در عملکرد و ایفای وظایف منعکس میشود. در واقع مهارت توانای ی به کار بردن مؤثر دانش و تجربهی شخصی و اقدام به عمل مؤثر در شرایط متغیر است. حداقل مهارتهای مورد نیاز مدیران:
• فنی
• انسانی
• ادراکی

 مهارت فنی
توانای ی به کار بردن دانش، روشها، فنون و ابزاری که لازمهی انجام وظایف خاص است و از طریق تجربه، تحصیل و کارورزی کسب میشود و ماهیتا دقیق، مشخص و دارای ضوابط عینی و قابل اندازه گیری است. در حقیقت مهارت فنی به معنای توانای ی حاصل از تجربیات، آموزش و کار آموزی لازم برای به کارگیری دانش، روشها، فنون و تجهیزات لازم برای انجام کارهای خاص است. مهارت انسانی توانای ی و قدرت تشخیص در کار کردن با مردم و انجام دادن کار بوسیلهی مردم. شناخت و درک علل و واقل شکل دهندهی رفتار انسانی، راه و رسم کار کردن با مردم و اثرگذاری بر رفتار آنها. این نوع مهارتها به آسانی قابل حصول نیستند و فنون و روشهای مشخصی ندارد. در حقیقت مهارت انسانی به این معنی است که فرد، توانایی کار با دیگران را داشته باشد و بتواند از ایشان در انجام وظایف واگذار شده، به خوبی استفاده کند. باید توجه داشت که مهم ترین مهارت، مهارت انسانی است. امروزه در مدیریت سازمانها، تأکید بر مهارتهای انسانی اولویت ویژهای پیدا کرده است. بزرگترین دلیل
شکست مدیران، ضعیف بودن آنها در زمینهی مهارتهای انسانی بوده است. انسان عاملی است که در تمامی کارهای مدیریتی نقش محوری ایفا می کند. انسان تابع اعتقادات، باورها، تلقیها و ارزشهای ی
است که محرک و شکل دهندهی اندیشه و رفتار او هستند.

راهکارهای ی جهت تقویت مهارتهای انسانی

دانش علمی در زمینه روانشناسی، علوم اجتماعی، مردم شناسی و . . . . به طور غیرمستقیم دستیابی …. زمینه ی به مهارتهای انسانی را فراهم می کند. – شناخت کنش و واکنش متقابل با مردم و حساسیت نسبت به انگیزه ها، انتظارات و رفتارهای آنان
شناختن خود، داشتن اعتماد به نفس، اعتماد به دیگران، احترام به عقاید، ارزشها و احساسات
دیگران میتواند در پرورش این نوع مهارت مؤثر باشد.

اجزای مؤثر در مهارت انسانی
مهارت انسانی یکی از مهارتهای مهم مدیر است که در سه جزء خلاصه میشود؛
۱. درک رفتار گذشته    ۲. پیش بینی رفتار آینده   ۳. هدایت، کنترل و تغی یر رفتار آینده

 مهارت ادراکی
توانایی ادراک پیچیدگیهای کل سازمان، شناخت شرایط سازمان و هدفهای کلی آن و عملکرد درست بر مبنای شرایط و اهداف کلی سازمان. این نوع مهارت از طریق آموزش نظریه های مدیریت، شناخت سازمان، شناخت فرآیند تصمیم گیر، . . قابل حصول است. در واقع این مهارت شامل قدرت درک پیچیدگیهای تمام سازمان و درک جایگاه عملیات خود فرد در سازمان است. این دانش به فرد اجازه میدهد تا مطابق با اهداف کل سیستم عمل کند.